گناباد در شاهنامه

داستان های شاهنامه: بیانگر وضعیت بالای فرهنگی و اسطوره ای گناباد است

محمد جعفر یاحقی همراه با گروهی از استادان دانشگاه در سفر علمی در گناباد اعلام کرد: با توجه به ابنیه و مکان های فرهنگی که در این شهرستان وجود دارد گناباد قابلیت تبدیل شدن به یک قطب فرهنگی را دارد.این استاد دانشگاه  در تالار اندیشه دانشگاه آزاد گناباد با بیان این مطلب افزود: وجود قنات قصبه در این شهر نشان می دهد که این شهرستان از سابقه تمدن ۲۵۰۰ ساله برخوردار است و حفر این قنات جزو عجایب روزگار و نشان دهنده هوش سرشار انسان هایی است که سال ها پیشتر در این سرزمین زندگی می کرده اند.

دکتر یاحقی با بیان جاذبه های توریستی این قنات ادامه داد: در بعضی از کشورها مکان هایی در مقیاس بسیار کم اهمیت تر با سرمایه گذاری تبدیل به قطب های توریستی شده اند اما متأسفانه این قنات عظیم با این همه بزرگی و جاذبه توجهی به آن نشده است.وی ادامه داد: اگر مسئولان این جا سرمایه گذاری کنند حتی به لحاظ اقتصادی نیز ضرر نخواهند کرد و بعد از مدتی تبدیل به یک پروژه سود ده خواهد شد.وی در خصوص بعضی از وقایع شاهنامه و انطباق آن بر بعضی از مکان های شهرستان گناباد گفت: این که در هر شهر مکان هایی وجود دارد که مردم اعتقاد دارند بعضی از داستان ها و وقایع آن در آن شهر اتفاق افتاده است نشان از اهمیت شاهنامه و علاقه مردم به این وقایع است که باید آن را مثبت تلقی کرد.

وی ادامه داد: در گناباد نیز مکان هایی وجود دارد که بر جغرافیای ذهنی فردوسی برای خلق بعضی از داستان های شاهنامه منطبق می باشد و نشان دهنده وضعیت بالای فرهنگی و اسطوره ای شهرستان گناباد است.وی ادامه داد: اما حکم قطعی دادن در مورد مکان های حماسی و اسطوره ای کار علمی و درستی نیست و از زیبایی و ارزش این ادبیات می کاهد.وی گفت: زیبایی و هنرمندانه بودن این آثار و همچنین ماندگاری آن به این است که راه برای تفسیر و بازخوانی مکان ها و زمان های موجود در آن وجود دارد.وی ادامه داد: ما باید مرزبندی دقیقی از حماسه و تاریخ و اسطوره داشته باشیم تا دچار بعضی از جزم اندیشی های نادرست نشویم.وی با اشاره به جنگ دوازده رخ گفت: نزدیک ترین واقعه حماسی شاهنامه به لحاظ انطباق مکانی به شهرستان گناباد جنگ دوازده رخ یا یازده رخ است که باید بیشتر جغرافیای گناباد برای تحقیق در این جنگ در نظر گرفته شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر مهم ترین مدعی برای مکان و سرزمین جنگ دوازده رخ گناباد است و تا زمانی که برای آن مدعی دیگری پیدا نشود باید گنابادی های محقق و ادیب آن را با تحقیق و پژوهش به تثبیت برسانند.وی اظهار داشت: بنیاد شاهنامه پژوهی در مشهد آماده دریافت مقالات اندیشمندان گناباد است.یکی دیگر از استادان دانشگاه مشهد در این مراسم گفت: مشرق ایران خاستگاه تمدن و ظهور اسطوره هاست و یقینا گناباد نیز یکی از این مکان های با ارزش است.

محمدرضا راشد محصل افزود: اسامی و مجموعه ای از مناطقی که در گناباد و اطراف آن وجود دارد به سرزمین ها و نام های موجود در شاهنامه خصوصا جنگ دوازده رخ نزدیک است و حکایت از سابقه فرهنگی این سرزمین دارد.یکی دیگر از استادان شرکت کننده در این جلسه نیز گفت: گناباد با داشتن قنات به این عظمت نشان داده است که در طول تاریخ چگونه توانسته است در برابر بی آبی و کویرنشینی بایستد.

دکتر رجب علی لباف خانیکی افزود: من یقین دارم که کلمه گناباد از واژه کهن به معنای قنات است و آباد که به آن اضافه شده است به این معنا نیست که این سرزمین قنات فراوانی دارد، بلکه به این معنا که این سرزمین آبادی خود را مدیون قنوات می داند. برخی گناباد را برگرفته از«گون» بمعنای‌«خورشيد» و «آباد» دانسته و این نام را وسيله‌ای برای انتساب محل به خورشيد می دانند.هم ریشه باخراسان که برگرفته ازخوراسان است. در کنار صفا،سادگی وصمیمیت چیزی که شاخصه اصلی مردم گناباد است:روحیه انقلابی و رضایتمندی از نظام در مقایسه با تمامی شهر های خراسان و چیزی که شاخصه شهرستان گناباد است: قدمت تاریخی و برخوردار از تجلی گاه اسطوره های کهن ایرانی و یکی از محیط های اصلی رویش ادبیات غنی و پر افتخار فارسی است.